Niebieska sukienka

WIOSNA W KOLORZE BLUE

WIELKI BŁĘKIT MODY I SZTUKI

 

Na górze: Stanisław Wyspiański Portret Elizy Pareńskiej (1905), Zara, 

Na dole: Auguste Toulmouche The Letter (1879), Marni SS20

Zapraszam do mojego salonu. To będzie wirtualna wycieczka do galerii – nie tylko handlowej, ale i sztuki. Popłyńcie ze mną w wielki błękit! Przygotowałam niebieską wystawę.

 

Renata Kulig-Radziszewska Zołzy, Topshop, Edvard Munch Young woman in blue (1891-92)

W czasie kwarantanny randkuję… ze sztuką. Nie są to niestety muzealnie czułe spotkania tête-à-tête w miłym odosobnieniu, przejmującej ciszy i intrygującej tajemnicy, a przy współudziale świadków, i to niepełnoletnich, a wręcz małoletnich, więc wszelkie pozory przyzwoitości muszą być zachowane. Poza tym chyba nie ma nic nieprzyzwoitego w tropieniu niebieskości w sztuce. Szczególnie w poszukiwaniu niebieskich sukienek. Bo czyż jest coś bardziej niewinnego niż niebieska sukienka? Faktycznie, może tylko biała ;)

Konstantin Somov Śpiąca kobieta w niebieskiej sukience, Reserved

 

Edvard Munch Woman in blue - Frau Barth (1921), Andrew Gn SS20

Moje śledztwa dziennikarskie prowadzą mnie ostatnio przez meandry sztuki, do której wracam po latach jako nieukończona historyczka sztuki. Coś czuję, że może na emeryturze potraktuję ten temat poważnie i sfinalizuję;) Tymczasem zgłębiam go stopniowo, przypominam sobie, ale i odkrywam nowe. Dziś szczególnie zafascynowali mnie Kees van Dongen, Richard Burlet, Edvard Munch, Tamara Łempicka, Renata Domagalska, Milena Olesińska, Renata Kulig-Radziszewska, Karolina Gajewska, Magdalena Walulik, Kaja Solecka, Dariusz Żejmo, Andrzej Bała, Dariusz Grajek. Chylę czoła przed ich talentami. Z niektórymi prezentowanymi tu osobnikami spotykam się po długim czasie niewidzenia się – ale nie jesteśmy na siebie obrażeni ani nie mamy do siebie pretensji o brak kontaktu. Z innymi mam meeting zapoznawczy, po którym lubimy się od pierwszego spojrzenia i na pewno o nich nie zapomnę. Zachęcam i Was do odwiedzenia stron internetowych wspomnianych tu artystów współczesnych.

 

Kasper Pochwalski Dziewczynka w niebieskiej sukience (1935), Zara, Stanisław Wyspiański Portret dziewczynki, Emilia Wickstead SS20

 

Preen by Thornton Bregazzi SS20, Lilly Martin Spencer We both must fade, Pull&Bear

 

Alberta Ferretti SS20, Tamara Łempicka Portret młodej kobiety w niebieskiej sukience, Mango

Tegoroczna moda na wiosnę i lato jest jak XVIII-wieczne malarstwo, bo niebieskości w bogatej i pełnej skali odgrywają wielką rolę na wybiegach. Niebieski jest jednym z kolorów wiosennej palety kreatorów mody. Wprawdzie często występuje w akcesoriach – butach i torebkach, ale projektanci nie pogardzili nim i w total lookach. Jak artyści malarze uwieczniali na swoich portretach kobiety i dziewczynki w niebieskich sukienkach, tak projektanci stawiali m.in. na niebieskie sukienki. Analogie możecie dostrzec w przygotowanej przeze mnie wystawie sztuki i mody zarówno wybiegowej, jak i sklepowej. Wystawa bezpieczna, bo bez wychodzenia z domu!

 

Elie Saab SS20, Wacław Taranczewski Portret pani w niebieskiej sukience, Mohito

 

Huishan Zhang SS20, Johannes Vermeer Młoda kobieta z dzbanem wody, Zara

2x Richard Burlet, Richard Quinn SS20

Richard Burlet

W malarstwie kolor niebieski zalicza się do tria barw prostych, obok żółci i czerwieni. Żółty do niebieskiego jest komplementarny, co nie gwarantuje, że zdobędziemy w takim zestawie kolorów moc komplementów, ale takie połączenie wygląda niewątpliwie spektakularnie i nie było często widywane na ulicach.

Na górze: Marc Jacobs AW20, Johannes Vermeer Kobieta czytająca list, 
Na dole: Abraham Bloemaert Dzieci bawiące się z kotem, Stradivarius

Zara, Stanisław Wyspiański Dziewczynka z niebieskimi oczami (1895), Balenciaga SS20

 

Christian Wijnants SS20, Edvard Munch Kobieta w błękicie naprzeciw błękitnej wody, Reserved

 

Elie Saab SS20, Francesco Hayez Pocałunek, Zara

Maria Rzepińska w „Historii koloru w dziejach malarstwa europejskiego” stwierdza, że „jasny, czysty błękit kojarzy się z niebem, morzem oraz poczuciem chłodu”. Nazywa go „transcendentalnym”, bo wiąże się z otchłanią nieba, kontemplacją i ukojeniem. Dzieła średniowieczne stale wykorzystywały psychologiczne oddziaływanie niebieskiego – oznaczał on spokój, melancholię, skupienie, łączył się z boskością. 

Emilia Wickstead SS20, Ferdinand von Luetgendorf-Leinburg Lady in front of a mirror (1834), Stradivarius

Richard Quinn SS20, Stanisław Wyspiański Głowa dziewczyny

  

Balenciaga SS20, Kaja Solecka Niebieska sukienka, Stella McCartney SS20, Sinsay

 

Dariusz Grajek Chabrowa pani, Elie Saab AW20, Edvard Munch Siedząca kobieta w błękicie (1916-17)

 

Milena Olesińska (zainspirowana Niebieską sukienką van Dongena), Gucci SS20, Kees van Dongen Portret Madame V

Błękit w starożytnym Egipcie i Grecji stosowano w polichromiach. Greccy rzeźbiarze malowali swoim rzeźbom włosy na niebiesko, bo chodziło o podkreślenie elementów, a nie o oddanie realizmu. W wiekach średnich błękit był kolorem królowej niebios, Maryi. Konwencja błękitnego płaszcza dla Madonny czy błękitnych aureoli była powszechnie wykorzystywana w dziełach sztuki średniowiecznej. Jednak długą historię ma także ukazywanie anioła-cherubina, czyli wysłannika Bożej mądrości, za pomocą błękitów. A z drugiej strony jeden z dwóch diabłów z „Profanacji hostii” Paolo Uccella, siedzących przy zwłokach grzesznicy, jest ciemnoniebieski. Przewrotnie bardzo. Do XIV wieku słowo „niebieski” w języku polskim oznaczało „przynależny do nieba”, dopiero później stało się określeniem barwy.

 

Rogelio Egusquiza Santander Kobieta w niebieskiej sukni, Blumarine SS20

Karolina Gajewska Za-Duma, Eckhaus Latta SS20

Blumarine SS20, De Scott Evans The Connoisseur (1887)

 

Andrew Gn SS20, Victor Borisov-Musatov Lady in blue, Mango, Simone Rocha SS20

  

Magdalena Walulik Blue woman, Reserved

Christian Wijnants SS20, Amadeo Modigliani Dziewczyna w niebieskiej sukience

Przez wiele stuleci niebieski barwnik był bardzo kosztowny i zarezerwowany dla płaszcza Matki Bożej jako symbolu jej boskości i niepokalanego poczęcia. Nawet jeszcze w XVII wieku jego cena była tak zaporowa, że stać było na niego jedynie bogatych zleceniodawców. A malarze stosujący błękit w swoich świeckich pracach w większych ilościach – np. na sukniach modelek - musieli mierzyć się z różnymi kłopotami natury „duchowej”. Takich trudności doświadczył m.in. holenderski malarz barokowy Johannes Verspronck. W jego czasach walczono o zeświecczenie koloru. Ten bój zakończył się ok. 1710 roku, gdy wynaleziono błękit pruski. Niebieski stał się kolorem czasów oświecenia.

Balenciaga SS20, Edouard Frederic Wilhelm Richter Niebieska suknia, Mango

Sinsay, Edvard Munch Kobiety na pomoście, Huishan Zhang SS20

Simone Rocha SS20, Johannes Cornelisz Verspronck Dziewczynka w niebieskiej sukni, Stradivarius

 

Richard Quinn SS20, Dariusz Grajek Błękitna sukienka, Zara

Skala tonów niebieskich jest bardzo szeroka. Jeden odcień wyraża cukierkowość, drugi atmosferyczność, zaś trzeci może być ekspresją smutku i melancholii, a czwarty mroku. Impresjoniści błękitami ukazywali cień. Johann Wolfgang von Goethe w swojej „Teorii koloru” na kole barw przyporządkował niebieski do pola „podły”. Bo jest bliski ciemności i przez to ma potężną negatywną moc. Zresztą kamizelka i frak Wertera cierpiącego z miłości do Lotty były właśnie niebieskie. W Iranie do dziś kolorem żałoby jest niebieski. Za jego pośrednictwem filmowcy podkreślają i wywołują nastrój grozy, izolacji, osamotnienia. Nasza wiosenna aktualna rzeczywistość byłaby w filmie zapewne niebieska.

 
Dariusz Żejmo Deep purple, Konstantin Somov The Lady in blue



Reserved

Balenciaga SS20, Diego Velazquez Infantka Małgorzata w błękicie

  

Andrew Gn SS20, Andrzej Bała Dziewczyna w niebieskiej sukience, Top Secret

Eckhaus Latta SS20, Pablo Picasso Siedząca kobieta w niebieskiej sukni, Andrew Gn SS20

Warto docenić elastyczność koloru niebieskiego – projektanci wykorzystują różne jego wariacje. Jak malarze modulują barwą umiejętnie i inspirująco. Jako synestetyk Wassily Kandinsky słyszałby dźwięki fletu i wiolonczeli, widząc odpowiednio jasny i ciemny błękit na wiosenno-letnich wybiegach lub w witrynach internetowych marek modowych. 

Zestawienie projektów i obrazów to wyłącznie mój autorski pomysł. Zebrane przeze mnie dzieła sztuki nie były punktem wyjścia dla projektantów odzieży, jednak oko dostrzega zależności, inspiracje, podobieństwa, nawet jeśli ich nie szuka, a twórcy nie traktowali "źródeł" jako inspiracji. Analogie uwidaczniają się same. Czasem jest to detal, faktura, wzór, czasem drapowanie, kolor, fason. 

 

Salvador Dali Dziewczyna w oknie (1925), Tom Ford AW20

Amadeo Modigliani Dziewczynka w błękicie

We wstępie do książki "Trendy i owędy" Alicja Budzyńska i Katarzyna Olech-Michałowska piszą:
"Moda to zarówno aktualne kierunki, jak i długa historia nowości i powrotów (...) Każda epoka "zadłuża się" u swoich poprzedniczek (...) Moda to (...) przede wszystkim twórcze wykorzystywanie projektów przeszłości".
Często mówimy, że w modzie wszystko już było. Może było, ale inaczej.

Historia malarstwa jest także historią mody, dlatego warto ją zgłębiać. Wiele razy podkreślałam, że moda jest dla mnie sztuką i ze sztuką się łączy tak samo, jak z życiem codziennym, dlatego często odwołuję się do większych i mniejszych arcydzieł - do obrazów, które świadczą o modzie z czasów przed ilustracją prasową i fotografią. A dziś dodatkowo uzupełniam prace mistrzów pędzla sylwetkami wybiegowymi i sklepowymi, wychodząc z muzeum i zbliżając się do codzienności. Nie stawiam między nimi znaku równości ani nie wartościuję. Wspólnym mianownikiem jest kolor niebieski, a że ma tak wiele odmian? To właśnie cały koloryt mody i tej mojej małej wirtualnej wystawy.

 

Camille Corot Kobieta w błękicie, Oscar de la Renta SS20, Pierre Auguste Renoir Paryżanka

~~:~~

Jedną z inspiracji do powstania i formy tego wpisu były podkasty dra Piotra Szaradowskiego "O modzie w muzeach i galeriach", które serdecznie polecam.

Można je znaleźć TUTAJ

 

Po bokach Gustav Klimt Portret Emilie Floege, w środku Carolina Herrera SS20

 

Renata Domagalska Niebieskie sukienki, Tamara Łempicka La Musicienne

Źródła:

* WikiArt.org
* Wikipedia

* Vogue.com

* WWW Renata Domagalska
* WWW Milena Olesińska 
* WWW Renata Kulig-Radziszewska
* Karolina Gajewska
* WWW Magdalena Walulik
* FB Kaja Solecka
* Dariusz Żejmo - Wyspa Sztuki
* WWW Andrzej Bała
* FB Dariusz Grajek, WWW Dariusz Grajek

* Materiały prasowe marek modowych